بروسلوز یک بیماری عفونی است که توسط باکتری های جنس بروسلا ایجاد می شود. بروسلا کوکوباسیل های هوازی و گرم منفی هستند. بروسلوز یک عفونت مشترک بین انسان و دام است (به این معنی که این بیماری عمدتاً در حیوانات رخ می دهد اما گاهی اوقات به انسان منتقل می شود). بروسلوز به نام های مختلفی مانند تب مدیترانه ای، تب مالت، تب مواج، تب کریمه، بیماری بنگ و تب حلقوی معده شناخته شده است. بروسلوز در حیوانات وحشی آمریکای شمالی (گوزن، گاومیش کوهان دار امریکایی) و گاهی در حیوانات اهلی (گاو، خوک، گوسفند و بز) دیده می شود. گونه های اصلی جنس بروسلا که باعث بیماری می شوند عبارتند از:
B. melitensis، B. suis، B. abortus و B. canis.
اینها به ترتیب با گوسفند، خوک، گاو و سگ مرتبط هستند. مهمترین سوش بیماری زا گونه های (احتمالاً باعث ایجاد بیماری می شوند) گونه های B. melitensis و B. suis هستند.
سابقه و تاریخچه تب مالت چیست؟
بنظر میرسد تب مالت برای اولین بار توسط بقراط و رومیان بیش از 2000 سال پیش توضیح و توصیف شده است. در سال 1887، دکتر دیوید بروس موجودات زنده را از بیمارانی که در جزیره مالت زندگی می کردند (از این رو تب مالت نامیده می شود) جدا کرد. این بیماری در نهایت به نام دکتر بروس (بروسلوز) نامگذاری شد.
این بیماری در سراسر جهان یافت شده است و مناطق پرخطر شامل کشورهای مدیترانه، آمریکای جنوبی و مرکزی، اروپای شرقی، آفریقا، آسیا، خاورمیانه و کارائیب است. خوشبختانه، تنها حدود 100-200 نفر در سال در ایالات متحده آلوده می شوند. کالیفرنیا و تگزاس بالاترین نرخ ابتلا را دارند.
سویه‌های بروسلا بسیار بیماری‌زا هستند و به عنوان یک سلاح بیولوژیکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا موجودات را می‌توان به راحتی اروزولایز کرد و از طریق هوا به سیستم تنفسی انسان انتقال داد .
علل تب مالت چیست؟
علت تب مالت باکتریایی است. باکتری بروسلا می تواند از طریق غشاهای مخاطی، شکستگی در پوست، مجاری تنفسی، دستگاه گوارش و حتی ملتحمه وارد بدن انسان شود. متأسفانه، این موجودات می توانند به خوبی در سلول های بدن، از جمله انواع مختلف سلول ها، زنده کنند . این باکتری ها می توانند از طریق سیستم لنفاوی یا در جریان خون به سایر اندام ها در سلول های انسان منتقل شوند. تقریبا هر سیستمی در بدن می‌تواند درگیر این عفونت شود و نهایتا باعث‌عفونت‌های موضعی و یا سیستمیک (در سراسر بدن) امکان پذیر است . باکتری ها در داخل سلول های میزبان تکثیر می شوند و پس از مرگ سلول آزاد خواهند شد و این باکتری ها عفونت را به سایر سلول های انسانی گسترش می دهند.
- عوامل خطر برای بروسلوز چیست؟* عوامل خطر ابتلا به تب مالت شامل مصرف شیر یا پنیر غیر پاستوریزه، خوردن گوشت های خام، یا معاشرت با حیوانات وحشی است که احتمالا عفونت باکتری را می توانند ناقل این عفونت باشند ، مثلاً شکارچیان) دامپزشکان، گوسفندان، و سایر افراد مرتبط با فرآوری و پرورش حیوانات در معرض خطر بیشتری هستند.
آیا تب مالت مسری است؟ و بروسلوز چه مدت مسری است؟
با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC)، تب مالت فقط به طور ضعیفی مسری است، زیرا شیوع بروسلوز از فرد به فرد نادر است. متأسفانه، افراد می توانند به راحتی از خوردن یا نوشیدن لبنیات غیرپاستوریزه یا خام به این بیماری مبتلا شوند و حتی ممکن است با استنشاق باکتری های آئروسل شده یا از طریق شکستگی در پوست یا غشاهای مخاطی نیز آلوده شوند.
بروسلوز تا زمانی مسری است که باکتری های زنده در حیوانات اهلی و وحشی و یا ترشحات آنها از جمله فرآورده های شیری وجود داشته باشد. به علاوه، ثابت شده است که باکتری ها تا دو سال در شرایط مساعد (تاریکی، دمای سرد و غلظت نسبتاً بالای CO2) در محیط زنده می مانند و همچنان باعث بیماری می شوند.
دوره کمون یا نهفتگی بروسلوز چقدر است؟
دوره نهفتگی (زمان بین عفونت و ایجاد بیماری) برای بروسلوز بسیار متغیر در نظر گرفته می شود، با دامنه ای از پنج روز تا پنج ماه، با تعداد کمی از بیماران دوره کمون را تا یک سال گزارش می کنند. متوسط دوره کمون حدود دو تا چهار هفته است.
- بروسلوز چگونه به انسان سرایت می کند*؟ همانطور که قبلا هم گفته شد ، شایع ترین راه آلوده شدن افراد به تب مالت، خوردن یا نوشیدن لبنیات غیرپاستوریزه یا خام است. اگر حیواناتی مانند گوسفند، بز، گاو یا شتر به بروسلا آلوده شوند، شیر تولید شده توسط آنها آلوده به باکتری است. راه دیگری که تب مالت به انسان سرایت می کند، استنشاق باکتری است. اگرچه این خطر به طور کلی با افرادی که در آزمایشگاه‌هایی کار می‌کنند که ارگانیسم‌های بروسلا را مطالعه می‌کنند مرتبط است، ممکن است افرادی که در مناطق فرآوری گوشت کار می‌کنند با استنشاق قطرات گوشت آلوده مانند (گاو، گوسفند) در معرض باکتری قرار گیرند. این باکتری همچنین می تواند انسان را از طریق شکاف در پوست یا از طریق غشاهای مخاطی آلوده کند. معمولاً حیوانات آلوده ای که ممکن است حاوی بروسلا باشند و شکار می شوند عبارتند از کاریبو، گوزن، گراز وحشی (گراز وحشی)، گوزن و گاومیش کوهان دار. انتقال بروسلوز از فرد به فرد نادر است اما ممکن است در حین رابطه جنسی، تزریق خون، انتقال از طریق جفت یا حتی در تماس با خون قاعدگی رخ دهد.
علائم و نشانه های بروسلوز چیست؟
تب مالت می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند. برخی از علائم زودرس ظاهر می شوند در حالی که برخی دیگر ممکن است در یک دوره زمانی طولانی تری ایجاد شوند. علائم اولیه ممکن است شامل شود
تب،
خستگی،
تعریق،
درد در عضلات، مفاصل و یا شکم،
درد در پشت،
از دست دادن اشتها،
کاهش وزن،
سرفه،
سردرد و یا
تورم غدد لنفاوی.
با گذشت زمان، تب ممکن است با تعریق شبانه عود کند، درد مفاصل ممکن است بدتر شود، و تورم اندامها ممکن است در قلب، بیضه ها، کبد و یا طحال رخ دهد که در نتیجه عملکرد این اندام ها کاهش می یابد. برخی افراد دچار بثورات پوستی و یا میکرو آبسه (گرانولوم های زیر جلدی) در پوست می شوند. علاوه بر این، بیماران ممکن است خستگی مزمن، افسردگی و علائم عصبی داشته باشند. تقریباً دو تا چهار هفته (دوره نهفته) پس از مواجهه اولیه طول می کشد تا بیشتر افراد علائم را نشان دهند.
چه متخصصانی بروسلوز را درمان می کنند ؟
اگرچه ارائه دهنده مراقبت های اولیه بیمار (از جمله پزشکان داخلی و پزشکان خانواده) می تواند بروسلوز را درمان کند، مشورت با متخصصان بیماری های عفونی، متخصصان مغز و اعصاب، روماتولوژیست ها و متخصصان دیگر در مورد درمان و یا پیشگیری از این بیماری غیرعادی نیست. در عفونت‌های شدید، بسته به سیستم عضوی که بیشتر تغییر کرده است ، ممکن است با متخصصان دیگری مشورت شود (به عنوان مثال، متخصص اورولوژی، متخصص زنان و زایمان [برای بیمار باردار آلوده]).
- چگونه پزشکان تب مالت را تشخیص می دهند؟* تب مالت ابتدا با سابقه مواجهه بیمار با منابع احتمالی باکتری بروسلا و علائم بالینی بیمار تشخیص داده می شود. تایید تشخیص با کشت باکتری بروسلا از بیمار انجام می شود. علاوه بر این، آزمایش‌های سرولوژیکی برای ارگانیسم‌ها بر روی نمونه‌های خون بیمار انجام می‌شود. این آزمایش ها به دنبال آنتی بادی های IgM یا IgG هستند که علیه باکتری ها هدایت می شوند. با این حال، CDC توصیه می‌کند که این آزمایش‌ها با آزمایش آگلوتیناسیون اختصاصی بروسلا تأیید شوند، آزمایش خاصی که معمولاً توسط یک آزمایشگاه تخصصی انجام می‌شود. این آزمایش‌ها به تمایز بروسلوز از لپتوسپیروز، مالاریا، تولارمی و سایر بیماری‌هایی که ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند، کمک می‌کند.
- درمان بروسلوز چیست؟* طبق CDC، داکسی‌سایکلین (ویبرامایسین، اوراسه، آدوکسا، آتریدوکس) و ریفامپین (ریفادین) آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که به صورت ترکیبی برای حداقل شش تا هشت هفته برای درمان بیماران آلوده مصرف می‌شوند. این زمان طولانی درمان به دلیل توانایی ارگانیسم برای زنده ماندن در داخل سلول های انسانی است. در نتیجه، CDC توصیه می کند که قبل از شروع درمان طولانی مدت آنتی بیوتیک، یک تشخیص قطعی ایجاد شود. افرادی که دچار سرکوب سیستم ایمنی هستند و بیماران باردار در بیشتر موارد باید با مشورت یک متخصص عفونی تحت درمان قرار گیرند.
و در آخر ، از آنجایی که بروسلوز عمدتاً یک بیماری در دام است، واکسن هایی ساخته شده است که برای گاو، گوسفند و بز مؤثر است. اما متاسفانه هیچ واکسنی برای استفاده در انسان وجود ندارد.
دکتر محتشمی
۷ خرداد ۱۴۰۱
